Finansal Okuryazarlığın Gücü: Bilgiyle Refaha Giden Yol

Finansal bilginin, nakit kullanımından yatırım kararlarına kadar hayatımızı nasıl etkilediğini keşfedin. Türkiye ve globaldeki gerçek verilerle finansal okuryazarlığın önemini ve yollarını bu yazıda öğrenin.

7/7/20251 min read

a hundred euros bill sticking out of an open book
a hundred euros bill sticking out of an open book

Finansal Okuryazarlığın Gücü: Bilgiyle Refaha Giden Yol

Türkiye’de finansal okuryazarlık seviyesi hâlâ iyileştirmeye açık. Ülkemizde finansal bilgisi yeterli olanlar analiz edildiğinde, “faiz”, “enflasyon” ve “risk çeşitlendirmesi” gibi temel kavramlarda soruları doğru yanıtlayanların sayısı düşük. Bu durum, insanlar arası nakit kullanımı alışkanlıklarını etkiliyor; okuryazar bireyler nakiti daha az elde tutuyor ve ödeme davranışlarını dijital platformlara kaydırıyor. Aynı zamanda üniversite kulüpleri ve STK’lar aracılığıyla düzenlenen programlar hâlâ gençler arasında temel finansal farkındalık yaratmada önemli bir rol oynuyor.

Küresel ölçekte bakıldığında da durum farklı değil: Dünya genelinde yetişkinlerin yalnızca %33’ü temel finansal konularda yeterli bilgiye sahip. ABD’de bu oran %49 seviyesinde; en düşük bilgi düzeyi risk çeşitlendirmesi konusunda gözleniyor. Genç nesil, özellikle Z kuşağı, finansal dijitalleşmeden etkileniyor; bankacılık ve yatırım araçlarını kullanabilme açısından daha bilinçli hale geliyor, ancak yine de bilgi eksiklikleri sürüyor.

Finansal bilgisizlik bireyleri farklı risklere sokuyor. ABD’de finansal okuryazarlığı düşük olanlar, borçlanmaya daha açık; yedek birikimi olmayanların oranı beş kat daha fazla; ayrıca borçluluk ve fragilite olasılığı çok daha yüksek. Bu durum Türkiye’de de benzeşiyor: bilgi seviyesi düşük bireyler gereksiz faiz ödenen kredilere daha yönelebiliyor ve bütçelerini planlamakta zorlanıyor.

Bu tablo, finansal okuryazarlığın birey ve toplum refahı açısından önemini artırıyor. OECD gibi uluslararası kuruluşlar, finansal eğitim programlarını müfredata entegre ederken, Türkiye’de de TEB Aile Akademisi, FODER gibi kurumlar ücretsiz eğitimlerle halka ulaşmaya devam ediyor.