Girişimcilikte Dengenin Gücü: Türkiye'de Stratejik Başarı Formülü

Girişimcilikte Dengenin Gücü: Türkiye'de Stratejik Başarı Formülü

Türkiye girişimcilik ekosistemi son yıllarda dikkat çeken bir dönüşüm sürecinden geçiyor. 2024’te startup yatırımları işlem sayısını 297’den 331’e çıkarırken, toplam işlem hacmi 497 milyon dolardan 2,6 milyar dolara yükseldi. Bu dikkat çekici artış, ekosistemin hızla olgunlaştığını ve yatırımcı ilgisinin arttığını gösteriyor. İşlem hacminde satın almalar %58, ileri aşama yatırımlar %29 pay alırken, özellikle fintech, yapay zekâ ve yazılım gibi sektörler öne çıkıyor.

Ancak 2025’in ilk çeyreği, yatırım ortamında zorlu bir tablo çizdi. Startup ekosisteminde yalnızca 53 yatırım turu gerçekleşti ve toplamda 77,6 milyon dolarlık yatırım çekildi. Bu, son yılların en düşük seviyelerinden biri olarak dikkat çekiyor. 49 yatırım turunda 58 milyon dolarlık giriş yapıldı ve yalnızca 13 yatırım TÜBİTAK BiGG desteğiyle sağlandı. Yani yatırım miktarı ve tur sayısı bakımından ciddi bir duraklama hâkim.

Bu düşüşün önemli bir nedeni, özellikle tohum aşamasından Seri A/B bölgesine geçişte karşılaşılan finansman engelleri. Erken aşama yatırımlar hâlâ yoğun ilgi görse de, girişimlerin büyüme evresine geçerken fon bulmakta zorlanması dikkat çekiyor. Sektörel bazda ise yapay zeka ve oyun sektörleri hâlâ yatırım çeken alanlar. Oyun sektöründe 26 milyon dolar, fintech tarafında ise 18 milyon dolar seviyeleri öne çıkıyor.

Coğrafi dağılıma bakıldığında İstanbul liderliğini sürdürüyor. İlk çeyrekte yatırım alan girişimlerin 33’ü İstanbul merkezliyken, Ankara ve İzmir sırasıyla 9 ve 4 firma ile takip ediyor. Bu tablo, İstanbul’un hem yatırımcı hem kurumsal altyapı açısından güçlü pozisyonunu koruduğunu gösteriyor.

Kadın kuruculu girişimlerin oranı ise hâlâ düşük. Yatırım alan 53 girişim içinde kadın kuruculu ekip oranı yalnızca %21. Sadece bir girişimin tamamen kadın kuruculardan oluşması ise bu açıdan dikkat çekici.

Genel olarak 2025’in ilk çeyreği, kentlerde erken aşama yatırım eğiliminin sürdüğünü ancak genel yatırım hacminde önemli bir daralma yaşandığını gösteriyor. Bu düşüş, girişimlerin büyüme odaklı aşamalara geçişte zorlanmalarıyla paralellik gösteriyor.

Finansal başarıyı yakalamak isteyen girişimciler için çıkarılacak stratejik ders şu: ideal model, Erken Fikir – Finansman – Büyüme Dönümünde Zamanlama üçgeninde ilerleyen, yerel ağı güçlü ama küresel perspektife açık projeler üretmektir. Bunun için güçlü bir iş planı hazırlamak, pazarı iyi tanımak, doğru ekip yapısı kurmak ve erken yatırımcılara güven kazandırmak kritik önem taşıyor.